Shkruan Egzona Maloku – Logopede
(Zhvillimi i gjuhës receptive i fëmijëve 15- 21 muajsh)
Në muajt e parë fëmijët nuk mund të flasin gjuhën tuaj ose të kuptojnë plotësisht atë që po i thoni. Por ai mëson shpejt.
Të mësojnë të kuptojnë se çfarë thonë dhe bëjnë të tjerët fillon përpara se fëmija të lindë. Në fillim, ai nuk do ta dijë kuptimin e fjalëve që përdorni por do të njohë dhe do të qetësohet nga zëri juaj .
Ai gjithashtu fillon të mësojë për koncepte më të ndërlikuara si dashuria , besimi, koha, shkaku dhe efekti.
Në kohën kur fëmija të jetë rreth shtatë muajsh, ai do të përdorë gjeste dore (dhe shenja të tjera duke përdorur trupin e tij) që kanë kuptim.
Për shembull, ai mund të ngrejë krahët për të sinjalizuar se dëshiron ta marrin. Kur fëmija mbush nëntë muajsh ai do të njohë dhe do t’i përgjigjet emrit të tij. Kur fëmija është rreth 12 muaj deri në 15 muaj ai do të kuptojë kërkesa të thjeshta, të tilla si “ndalo”, “ama” ose “eja këtu” .
Deri në moshën tre vjeç ai do të jetë në gjendje të ndjekë komandat me dy deri në 3 hapa, të tilla si, “shko në kuzhinë dhe merr gotën me ujë” . Ai do të ketë një fjalor prej disa qindra fjalësh dhe do të kuptojë shumë të tjera.
Pjesa më e madhe e zhvillimit të gjuhës është e padukshme
Gjuha receptive e fëmijës tuaj (16-21 muajsh) është shumë më e fortë tani se gjuha e tij ekspresive, kjo do të thotë se ata kuptojnë më shumë sesa mund të thonë. Në këtë moshë fëmija mund të kuptojë rreth dy fjalë të reja në ditë.
Ata mund të flasin vetëm disa fjalë të pjesshme, por aftësia e tyre për të kuptuar atë që po thoni është shumë më e avancuar. Kur angazhoheni me të gjitha përpjekjet e tyre për të komunikuar, ju mund t’i ndihmoni të dy llojet e gjuhës të rriten ndërsa mësojnë fuqinë e komunikimit.
Shenjat që tregojnë se fëmija po kupton, edhe nëse nuk po flet ende shumë:
-Ata tregojnë (ose shikojnë) diçka kur ju kërkoni prej tyre Mes 16 dhe 19 muajsh, fëmija juaj mund të fillojë të tregojë se i kupton fjalët për shumë objekte të zakonshme në botën e tij duke i parë ose duke i treguar ato nëse i kërkoni: “A mund të tregosh dritën?”
-Ata marrin diçka për ju nga një dhomë tjetër
Fëmija mund t’ju sjellë diçka të njohur kur ta kërkoni, duke filluar diku rreth muajit 15 deri në 18. Në fillim do të jetë më e lehtë për ta që t’ju sjellin diçka nga dhoma ku jeni tashmë (p.sh. Më jep këpucët). Kërkoni objekte të njohura që mbahen në një vend të caktuar ku mund të arrijë fëmija juaj me udhëzime të thjeshta.
Ndihmoni nëse kanë nevojë për të duke treguar me gisht nga objekti dhe duke shkuar me ta për ta marrë atë.
Pasi të mund t’ju sjellin diçka nga e njëjta dhomë, jepini një sfidë dhe kërkoni një objekt të njohur nga një dhomë tjetër.
-Ata bëjnë gjeste për të treguar nevojat e tyre
Mes 12 dhe 19 muajsh, fëmija mund të bëjë një tingull për të tërhequr vëmendjen tuaj dhe për të përdorur një gjest për të ndihmuar në komunikimin e kuptimit të tyre.
Ata mund të tundin kokën për “po”, të arrijnë ose të tregojnë diçka që duan, ose të tundin dorën për “mirupafshim”. Lëvizja me dorë ndodh shpesh përpara se të tregosh me gisht.
-Ata njohin dhe tregojnë fotografitë e kafshëve dhe bëjnë tinguj kafshësh
Fëmija mund të jetë në gjendje të njohë dhe të tregojë katër ose më shumë kafshë mes 16 dhe 21 muajsh. Më pas ata mund të fillojnë të bëjnë tingujt për kafshët që shohin
Për shembull, fëmija juaj mund të shohë një lopë dhe të thotë “muu”, ose një dele dhe të thotë “bee”. Shumë tinguj të kafshëve inkurajojnë përdorimin e vetë rrokjeve me të cilat po punon fëmija juaj.
Këngët dhe librat e njohur, të shoqëruara me gjeste që përfshijnë tinguj, janë mënyra të shkëlqyera për të inkurajuar përvetësimin dhe rritjen e gjuhës.
– Fëmijët mësojnë nga fjalët e folura, të kënduarit, simbolet dhe gjestet
Ju madje mund të vini re se të vegjëlit do të bëjnë gjeste së bashku me këngët para se të mund të thonë fjalët.
Të luash me të do ta ndihmojë atë të mësojë më shumë për mënyrën se si funksionon bota. Në këtë aspekt ju jeni lodra e tij më e mirë.
Sfidoni ata me lodra të përshtatshme për moshën e tyre dhe lojëra për të inkurajuar zhvillimin mendor dhe fizik. Shikoni libra së bashku që kanë imazhe shumëngjyrëshe të ndezura për të cilat mund të flisni për të ndihmuar zhvillimin e gjuhës së tyre./natalmedia.com/
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
